Бақшадағы жарық

1Бақша жарығының түрлері

Бақшаның жарығы функционалды (негізгі) және декоративті болып екіге бөлінеді. Ең алдымен, функционалды жарықты орнату қажет, оның ең басты міндеті – адамдар жүретін негізгі жерлердегі тиімді жарық деңгейін, әрі-бері жүрген кезде қауіпсіздік пен жайлылықты қалыптастыру болып табылады.

Әдетте кіретін есікке яғни аумаққка кіретін жердегі есікшеге, үйдің кіреберісіне жарық түсіріледіОл үшін ымыртты жақсылап жарықтандыратын, қуаты салыстырмалы түрде алғанда, жоғары болып табылатын шамдар пайдаланылады. Ғимараттың қабырғасына орнатылған сияқты жарықтандырудың бір нүктесі жеткілікті болады. Егер қалтаңыз көтерсе, қозғалыс берілгісі бар шамды сатып алуға болады. Оның құрылымының ең негізгі ерекшелігі – арнайы құрылғы, ол өзі әрекет ететін радиуста адамның пайда болуын ескеріп, жарықты автоматты түрде қосады. Бұл жүйе қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін де, сондай-ақ электр қуатын үнемдеу үшін де өте ыңғайлы. Алайда бұл берілгінің әрекет ететін арақашықтығына назар аудару керек, егер ол жануарлар жүгіріп жүретін жерлерге бағытталса немесе сіздің аумағыңыздан тыс жерлердегі қозғалыстарға, кетіп бара жатқан адамдарға негізделсе, жарық бекер жағылады.

Жолдар мен өтетін жерлерге де. жақсылап жарықтың түсірілуін қамтамасыз ету керек. Мұндай жағдайда жарық беткі қабатқа көлденең түсіп тұру керек, бірақ ол көзді шағылыстырмауы керек.Жарықты жиі-жиі орнатпаған жөн, мұнда кеңістікте бағыттан адаспауға көмектесетін жарық жолы құрылуы тиіс. Жолды жарықтандырудың ең жақсы тәсілі – оның беткі қабатымен сырғанайтын жарықты пайдалану болып табылады. Оны аласа бағандарға немесе тікелей жерге орнатылатын орташа рефлекторларды пайдалана отырып жасауға болады. Көзді шағылыстыруға қарсы арнайы тетіктермен жабдықталған жарық құрылғыларын да орнатуға болады. Баспалдақтар мен беткі қабаттағы деңгей өзгеріп тұратын жерлерге де баса назар аудару керек.

Сондай-ақ күрке, патио, кіреберіс және терраса сияқты әртүрлі кездесу мен демалуға арналған жерлер, жақсы жарықтандырылуы тиіс. Бұл жерлерге көлденең, сондай-ақ тік жазықтыққа (үстелдер мен тақталарды жарықтандыруға арналған) түсіп тұратын жарықты орнатуға болады. Бұл ретте, жарықтың реңкі жеңіл, жұмсақ, шашыраңқы, жылулық пен жайлылықты көрсетіп тұруы тиіс. Оны жарық көзін төбеге бағыттаған кезде іске асыруға болады, шағылысқан жарық жұмсақ және шашыраңқы жарық беріп тұрады. Тікелей жарықты да пайдалануға болады, бірақ арнайы шашыратқыш абажуры болу керек.

Ландшафт жарығында жеке өсімдіктер, әсіресе, олардың көп жылдық өсімдіктер тобы, пішіні қызықты ағаштар мен бұталар кеңінен танымал. Жарықты басқарудың арқасында олардың пішіндерін оп-оңай түрлендіруге болады. Мысалы, табиғи қоршау, ағаштар немесе бұталарға төмен жақтан жеңіл жарық бере отырып, олардың пішіндерін қызықты, стандарттан тыс және аздап ғажайып көрініс беретіндей етіп жасауға болады. Сіздің аумағыңыздың түнгі ландшафтына тереңдік беретін перспективалы жарық жасау өте қызықты шешім болып табылады. Оның құпиясы мынада: жақынырақ орналасқан бақша аумағының элементтері қашықта орналасқан түрлерімен салыстырғанда, әлсіздеу жарықтандырылған. Олай болса, пейзаждың тереңдігі барынша үлкен болатындай әсер қалыптасады. Бақша аумағындағы жарықты креативті басқару тәсілдері шын мәнінде, өте көп. Жарық беру құрылғылары мен технологиялық шешімдердің көптігі кез келген ойлаған нәрсеңізді жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

Су қоймаларын жарықтандыру – бақшаны жарықтандыру кезінде қолданылатын тағы бір танымал тәсіл түрі. Судың қозғалысы ондағы жарықтың ойынын қалыптасатын әсерді күшейтуге қабілетті. Жүзіп бара жатқан немесе суасты шамдарды пайдалану да қызықты. Мұндай жарық өте тиімді. Мұнда су жақын жердегі өсімдік пен ағаштың жарығын беретін көз ретінде пайдаланылады.

2Жарық көздерінің түрлері

Белгілі бір жарық әсеріне қол жеткізудегі маңызды рөлді жарықшамның пішіні емес, жарықтың (шамның) көзі атқарады.

Галогенді шамдар үндізгі жарыққа ұқсас жарық береді. Олар өте шағын болуы мүмкін, соның арқасында оларды жасырып қоюға болады, сонда жеке, өсімдіктерге жарық беру көзі онша байқалмайтын болады. Олардың ең басты кемшілігі – қатты қызады, тиісінше,жарамдылық мерзімі аз және қуат шығыны жоғары.

Люминесцентті шамдар, керісінше, қуатты үнемдейді, сонымен қатар жарықтандыру түсін таңдауға да (салқын көгілдір түстіден жылы сарғыш түске дейін) мүмкіндік бар. Сонымен қатар мұндай шамдар галогенді түрімен салыстырғанда, екі есе ұзағырақ пайдаланылады. Кемшіліктері: 0 °С-тан төмен температурада олар онша күңгірттенбейді.

Газдан разряд алатын шамдар (мысалы, металл-галогенді немесе натрий негізді) үлкен аумақты жарықтандыру үшін пайдаланылады. Олар энегияны үнемдейді және ұзақ мерзімге жарамды. Қуаты мен реңкі әртүрлі жарық береді. Өкінішке орай, олар кернеу өзгергіштігіне өте сезімтал.

LED жарықдиодты шамдары галогенді немесе люминесцентті шамдар сияқты танымал емес, өйткені олар жақын арада пайда болған. Соған қарамастан, олардың пайдалану сипаттамалары керемет, оларды бақшада пайдаланған қауіпсіз, автономды қуат алу көзінен қуат алады, қазіргі таңда анағұрлым үнемді. Жарықдиод 10 жылға дейін қолданылуы (кейде одан да көп) мүмкін, сондықтан да пайдалануға жұмсалған шығын аз болады. Жарықдиодты жарықтандыруды басқарған оңай және оны үйді жалпы компьютер арқылы басқаруға қосуға болады. Осы артықшылықтардың бәрі жарықдиодты шамдарды жақын арада өте қажетті ететіні сөзсіз.

Күн шамдары да күн санап танымал болып келеді. Күн батарейкаларына негізделген жарықшамдар – қуатты үнемдейтін жаңа бағыт болып табылады. Күні бойы фотоэлементтер жарық энергиясын жинақтайды. Кеш батқаннан кейін берілгі жарықты қосады. Мұндай шамдарда көбіне жарықдиодты LED қолданылады. Оларға тән жағымды белгілер: монтаждау (оларды қуат алу жүйесіне қосудың қажеті жоқ), сондай-ақ қуатты үнемдеу болып табылады. Кемшілігі: қуаты төмен.

3Жарық беретін құрылғыларды таңдау

Жарық беретін құрылғыларды бірнеше категорияға бөлуге болады, бұл бақшаның қандай элементтеріне жарық берілетініне байланысты. Әдетте, үйге кірер кезде кеңістікті жарықтандыру үшін қабырғаға монтаждалатын жарықшамдар пайдаланылады. Подъезд жолдарын, ойын және спорт алаңдарын жарықтандыру үшін биік жарықшамдарды және биіктігі орташа шамдарды пайдаланған дұрыс.
	Жолдың жарық контурын жасау үшін биіктігі орташа жарықшамдарды пайдаланған жақсы. Сондай-ақ олар жолдың жиегі, баспалдақ, гүлзардың бір бөлігі сияқты өзіне жақын жердегі элементтерді ерекшелеп тұрады. Дәстүрлі жарықтандырумен қатар жол жабыны мен жерге монтаждауға арналған арнайы жарықшамдар да бар. Олар жеңіл шашыраңқы жарық береді.
Жарық көзі бағыттайтын прожектор шамдарын кішкентай ағаштар мен бұталарды жарықтандыру үшін, сондай-ақ бақша сәулетінің қызықты элементтерін жарықтандыру үшін пайдалану керек. Олардың жарықтың шоғын реттейтін қызметі бар. Бұтақтары жан-жаққа жайылған ағашты жарықтандыру үшін нүктелі құрылғылардың тобын пайдалануға болады.
Жарық беретін баған шамдар аумаққа жарық беру үшін кеңінен қолданылады. Олардың көмегімен негізгі жолдарға, сүрлеу жолдарға, баспалдақтарға, отырғыштар мен аласа көк шөптерге жарық беруге болады. Көбіне мұндай жарықшамдар қақпақпен жабдықталады, әйтпеген жағдайда жүргіншілердің көзіне түседі. Көбіне жеңіл шашыраңқы жарық береді. Көше жарықшамдарын сатып алған кезде IP коэффициентіне (бұйымның механикалық зақымдауларға немесе ылғалдың әсеріне төзімділік деңгейін білдіретін коэффициент) назар аудару керек. Бірінші IP саны шаң-тозаң мен механикалық әсерлерге деген төзімділік деңгейін, ал екіншісі ылғалдың әсеріне деген төзімділік деңгейін білдіреді. Үй жанындағы жерге орнатылатын жарықшамдар үшін IP көрсеткіші кемінде 44 болуы тиіс. Ал суарған кезде тікелей су тиіп кететін немесе су қоймаларының, фонтандар мен бассейндердің қасында орналасатын шамдар 65-тен жоғары, ал сумен жұмыс істейтіндер үшін 68-ден жоғары болуы тиіс.

Қазіргі таңда нарықта бақшаға жарық беретін құрылғылардың мол түрі бар. Корпусының, стилі мен сыртқы безендіруінің бірнеше түрін таңдауға болады. Дұрыс әрі үйлесімді жарықтандыру бақшаңыздың функционалды мүмкіндіктерінің бәрін толыққанды пайдалануға және кез келген сәтте эстетикалық рақат алуға мүмкіндік береді.