Раушандарды қалай отырғызу және оларды қалай күтуге болады

(26715 көрілім)

Қалай істеу керек

Скачать pdf файлы

1 Раушандарды қалай отырғызу және оларды қалай күтуге болады

Ландшафтты дизайнның кез-келген жобалары үшін раушандар сұрыптарының кең таңдауы

Жалпы қабылданған пікірге қарсы раушан төзімді өсімдік болып табылады. Ол күрделі күтімді талап етпейді және өзінің ұзақ тіршілік етуі мен көптеген айлар бойы мол гүлдеуінің арқасында қолайлы болып табылады. Раушандарды отырғызған кезде сіз отырғызу орнына сәйкес келетін сұрыпты дұрыс таңдау шартында жақсы нәтижеге оңай қол жеткізесіз. Біздің ұсыныстарды оқи отырып сіз раушандарды қалай күту керектігін түсінетін боласыз.

ЛАНДШАФТ ДИЗАЙНЫНЫҢ ӘРБІР ЖОБАСЫ ҮШІН ӨЗ РАУШАНДАР СҰРЫПЫ БАР:

ТӨМЕН ГҮЛЗАР ЕРНЕУ БОЙЫНДА биіктігі 40-тан 80 см дейін		"Полиантты", "бүршік жапқыш", шәй-гибридті" немесе "флорибунд" раушандарын таңдаңыз
БИІК ТОПТАСТЫРЫЛҒАН ГҮЛЗАР биіктігі 80-нен 120 см дейін		"Грандифлора", бұталы" немесе "ескі ағылшындық" раушандарды таңдаңыз
ҚАСБЕТ НЕМЕСЕ СӘНДІК КҮРКЕ биіктігі 2 м-ден артық		"Өрімдес" раушандарды пайдаланыңыз
БӨЛЕК ТҰРҒАН ӨСІМДІК		"Ағаш діңді" раушанды таңдаңыз
ҚЫШ ҚҰМЫРАДА ОТЫРҒЫЗУ қылтима немесе текшеге арналған		Раушандардың кез-келген сұрыптары тереңдігі кем дегенде 40 см құрайтын шартта қыш құмыраға отырғызу үшін сәйкес келеді

КӨШЕТ ТҮРЛЕРІ МЕН ОЛАРДЫ ОТЫРҒЫЗУ АРАЛЫҒЫ

Ашық тамырлы жүйесі (АТЖ) бар немесе торф кесегі бар көшеттер.

Ашық тамырлары немесе торф кесегімен қорғалған раушан көшеттері. Сатып алғаннан кейін отырғызу сәтіне дейін раушанды салқын жерде сақтаңыз (мысалы, тоңазытқыштың төменгі жәшігінде). Егер раушан өсе бастаса, оны қыш құмыраға отырғызуға болады.

Жабық тамырлы жүйелі (ЖБЖ) немесе контейнерлердегі көшеттер

Раушандар жапырақтарымен сату үшін өсірілген және оралған. Бұл көшеттердің жақсы дамыған тамыр жүйесі болады, ол отырғызуды жеңілдетеді. Сатып алу кезінде жапырағына назар аударыңыз-ол дені сау және солғын болмауы тиіс, тармақтарына да назар аударыңыз- олар берік болуы тиіс.

Бұл маңызды

Егілген және өз тамыры бар раушандар арасында өз таңдауыңызды жасаңыз. Егілген раушандар қысқа төзімді және құрғақшылыққа төзімді, бірінші жылдан бастап гүлдене бастайды, бірақ кесу кезінде (тамырлы өскінді жою) және қысқа қымтау кезінде үлкен күтімді талап етеді. Өз тамыры бар раушандар- күтімде бапшыл, аса берік, бірақ отырғызғаннан кейін 2-3 жылы мол гүлдей бастайды.

2 Раушандарды отырғызу

Күнді немесе жартылай күңгірттенген (кейбір сұрыптар үшін) орынды таңдаңыз. Раушандар топырақтың кез-келген түріне бейімделеді. Егер сіз осы уақытқа дейін раушандар өскен жерге өсімдікті отырғызатын болсаңыз, ескі тамырлардан тармақтардың өсіп кетуіне жол бермеу үшін 40-50 см тереңдікке топырақты толығымен өңдеу ұсынылады. Раушандары топырақ сулары, үйлердің қабырғаларының қасында, ағаштардың астында немесе шалғай шарбақтардың бойымен отырғызбаңыз.

АБЖ БАР (немесе торф кесегі бар) РАУШАНДАРДЫ ОТЫРҒЫЗУ

1. Жеткілікті мөлшерлі кішкене шұңқырды тесіңіз: еніне 60 см-ден және тереңдігіне 30 см. Тамырлары онда еркін орналасуы тиіс.		2. Отырғызу қоспасын қосыңыз (бақша жері, қорда, торф, тыңайтқыштар). Таза көңді қолдану ұсынылмайды.
3. Қажет болған жағдайда жапырақтар, кесілген бұтақтарды жойып және 30 см дейінгі ұзын тамырларды кесе отырып қиюды жүзеге асырыңыз.		4. Құю үшін жылы суды дайындаңыз (18 градустан жоғары емес).
5. Раушан көшетін будандау орны жер деңгейінде болатындай кішкене шұңқырға отырғызыңыз, тамырларды тегістеңіз.		6. Шұңқырды топырақпен немесе дайындалған отырғызу қоспасымен толтырыңыз. Қабыршақтың пайда болуына жол бермеу үшін мол су құйыңыз және жабындаңыз.
7. Күздік отырғызу кезінде 20-30 см-ге топырақпен раушанды түптеуге болады (топырақпен толтыруға болады). Аяздардың пайда болысымен лапникті қосу қажет.

ЖБЖ БАР РАУШАНДАРДЫ ОТЫРҒЫЗУ

1. Жеткілікті мөлшерлі кішкене шұңқырдықазыңыз : еніне 60 см-ден және тереңдігіне 30 см.		2.Отырғызу қоспасын қосудың қажеті жоқ, себебі тамырлардың өзі дайындалған топырақта болады. Контейнерден субстраттан тамыр жүйесін қағып-сілкімеңіз, бұл тамыр жүйесін зақымдауы мүмкін!!!
3. Контейнерден шығарылған раушанды жер кесегімен кішкене шұңқырға орналастырыңыз. Кесектің жоғарғы бөлігі топырақ бетінен 3-5 см-ге төмен болып шығуы тиіс.		4. Шұңқырды топырақпен толтырыңыз және мол су құйыңыз. Тамырлардың бақша топырағына кіруін белсендіру үшін суға корневин ерітіндісін қосыңыз.

РАУШАНДАР АРАСЫНДАҒЫ ҰСЫНЫЛАТЫН ҚАШЫҚТЫҚ

Раушандар түрлері	Қашықтық
полиантовые розы	30-35 см
ескі раушандар мен грандфлора раушандары	40-45 см
парк раушандары	70-100 см
өрімдік раушандар	1-3 м

3 Раушандарды қалай күтуге боладыт

	СУ ҚҰЮ ЖӘНЕ ҚҰНАРЛАНДЫРУ Раушандарда терең тамыр жүйесі бар, сондықтан оған мол су құю өте қажет болып табылады. Гүлдеу аралығында су құю аса маңызды. Жапырақтарын суламауға тырыса отырып, діңгектің жанында раушандарға су құйыңыз. Су жайылмауы үшін бұтақ бойында жер білікшесін жасаңыз. Су жақсы жылытылған болуы тиіс, себебі тамырлар суық суды сіңіре алмайды. Раушандарды бірінші құнарландыруды топырақтарды буу аралығында көктемде жүргізіңіз.
	КЕПКЕН ГҮЛДЕР МЕН ЖАБАЙЫЛАРЫН ЖОЮ 1. Жаңа гүлдердің пайда болуын ынталандыру үшін және ауруларға ұшырау ықтимлдығын төмендету үшін гүлдеп біткеннен кейін қураған гүлдерді алып тастаңыз. 2. Жабайыларды жас сұрыпты бұтақтармен шатастырып алмауды бақылаңыз. Жабайылар- бұл егілген сұрыпқа шығын ретінде дамитын екпенің жеміссіз ашық-жасыл бұтақтары. Жас сұрыпты бұтақтар- бұл будандайтын бүршіктен өсетін сұрыпты раушанның күшті өсімдері. Олар өсімдіктің жаңаруын қамтамасыз етеді және бүйір бұтақтардың пайда болуын ынталандыру үшін 30 см биіктікте кесілген болуы тиіс.
	ҚОПСЫТУ ЖӘНЕ ЖАБЫНДАУ 1. Топырақты қопсыту екі функцияны орындайды: раушанның өсуін қиындататын арамшөптерден жерді тазартады, және бетінде судың өтуіне тосқауыл болатын қабықша пайда болатын топырақты желдетеді. Сондықтан су сіңгеннен кейін суды құйған соң топырақты қопсытуды ұмытпаңыз.
	2. Жабын- бұл өсімдіктердің айналасына себілетін борпылдақ органикалық материал қабаты (сабан, ағаштардың түбірі, шірінді көң, табақты қарашірік, қорда немесе торф). Жабындау ылғалды сақтайды, арамшөптер санын азайтады, топырақты жылытады, оны аурулардан қорғайды. Материалға байланысты жабынды жердегі бұтақтарға тимейтіндей қалыңдығы 4-8 см қабатты жағыңыз.

4 Раушандарды кесу

Раушандарды кесу өсімдікті нығайту үшін және оның үйлесімді және мол гүлденуін қамтамасыз ету үшін қажет. Кесу кезінде бұтақтың берік негізін сақтау үшін қамқорлық жасау қажет. Жұмыстың төменде сипатталған сатыларында раушанның барлық сұрыптарына қолданылатын кесудің негізгі қағидалары баяндалған.

РАУШАНДАРДЫ КЕСУДІҢ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕРІ

1. Құрғақ және әлсіз бұтақтарды, сонымен бірге бұтақтарға үйкелетін бұтақтарды алып тастаңыз.	2. Өсімдік үйлесімді дамуы үшін шамамен бірдей диаметрге ие болатын дені сау бұтақтарды сақтаңыз. Бұл бұтақтар өсімдік діңгегінен тараптарға бағытталған болуы тиіс.	3. Діңгектен сыртқы жаққа бағытталған бүршіктерден бірнеше миллиметрге жоғары бұтақтарды кесіңіз. Кесу еңісті болуы және бүршік бағытталған жаққа бағытталған болуы тиіс.

КӨКТЕМГІ КЕСУ

1. Жабындыларды алып тастағаннан кейін бірден барлық өсімдіктерде құрғақ, сынған, аяздан зақымдалған бұтақтарды алып тастаңыз.
2. Жер еріп болған соң торфты немесе жабынды оның негізінен есе отырып раушандарды үйіндеу қажет.
3. Тамырлы мойынды мұқият тазартыңыз және марганец ерітіндісінің қоспасымен жуып шығыңыз.
4. Бірнеше күшті бұтақтарды олардың дамуы үшін қалдырып, жұқа және әлсіз бұтақтарды жойыңыз.
5. Әрі қарай раушанның сұрыбына байланысты кесуге кірісе беріңіз.

КҮЗГІ КЕСУ

1. Раушандарды қысқа жабудың алдында оларды кесу қажет.
2. Бұзылған немесе ауырған ағаштандырылмаған жұмсақ бұтақтарды алып тастаңыз.
3. Сонымен бірге түспеген жапырақтар мен гүлдерді алып тастауды ұмытпаңыз.

РАУШАНДАРДЫҢ ӘР ТҮРЛЕРІН КЕСУ ЕРЕКШЕЛІГІ
Раушандарды кесудің негізгі қағидаларын оқып біле отырып, келесі кеңестерді пайдаланыңыз.

Раушан түрлері	Кесу ерекшелігі
· Полиантты	· Полиантты раушандардың кішкентай гүлді сұрыптарын қысқа кескен жөн. Күшті бұтақтарда 2-3 бүршіктерді, әлсіздерінде 1-2 бүршікті қалдыру қажет. Мұндай кесу кезінде раушандар қатты бұтақтанады және тура сол күні гүлдейтін көптеген жаңа бұтақтарды береді. Үлкен бұтақтарда 5-8 аспайтын бүршіктер болуы тиіс. · Қатты өсетін сұрыптар үшін ерте гүлденуге қол жеткізу үшін бірінші жылы әлсіз кесу талап етіледі. Екінші жылы әлсіз бүршіктерді жояды, жақсы дамығандарының үштен бірін кесіп тастайды, ал олардың өскіндерін- 2-3 бүршіктерге кесіп тастайды.
· Грандифлора · Ескі ағылшын раушаны · Бұтақты	· 2/3-ден 3/4 дейінгі бұтақ ұзындығын жойыңыз · Әлсіз бұтақтарда 2-3 бүршіктермен 3-тен 7-ге дейінгі бұтақтарды сақтаңыз және өте күшті бұтақтарда 4-5 бүршіктерді сақтаңыз · Бұтақ ортасын сиректендіріңіз · Қажет болған жағдайда ағаштың ұшар басының пішінін түзетіңіз.
· Ағаш діңді раушан	· Алғашқы жылы қатты кесу ұсынылады. Тармақтардың діңгектен жылжу орнына шамамен 20 см артқа шегіне отырып кесіңіз. · Келесі жылдары көптеген гүлдерімен тегіс ағаштың ұшар басын қалыптастыру үшін бірқалыпты кесуді қолданыңыз.
· Парк раушандары	· Екі-үш жылда бір рет жаңартатын кесу, сонымен бірге жыл сайынғы кішкене тазартушы кесу.
· Өрімдік раушандар	· Ескі және құрғақ бұтақтарды алып тастаңыз · Сіз сақтағыңыз келетін бұтақтарды байлап қойыңыз · Бұтақтарды еңкейте отырып, оларды тіреуге көлденеңінен байлап қойыңыз және олардың ұштарын жаңартыңыз.
· Жылауық раушандар	· Бұтақтарды кеспеңіз, өсімдіктің қалаулы түріне қол жеткізу үшін оларды өсуге қалдырып қойыңыз. Сіз өте ұзын бұтақтарды кішкене тегістей аласыз.

5 Раушандарды аурулардан қорғау

Ережеге сәйкес, раушандар ауруларға және зиян келтірушілерге аса берік және тек кейбір профилактикалық шараларды сақтауды ғана қажет етеді.

РАУШАНДАРДЫ АУРУЛАРДАН ҚОРҒАУ

Үй раушандарын немесе басқа түрлі раушандарға қандай күтім керек екенін түсіну үшін су құйған кезде судың жапырақтарға келіп түсуіне жол бермеңіз Егер өсімдік ауырып қалған болса, бұтақтардың бұзылған бөліктерін кесіп тастаңыз. Вегетациялық аралық уақытында бүлінген бұтақ раушанның сыртқы түрін бұзады. Ауруларға профилактикалық өңдеу арқылы ұшырамауға болады.

· Раушандардың ұнтақты шығы - жас бұтақтарда ұнтақтық немесе сұр-ақ шаң пайда болатын өте көп таралған ауру. Үй раушаны немесе басқа раушандар сұрыбына қандай күтім жасау керек? Раушанды вегетациялау аралығында олар фунгицидтермен бүркенеді. Ал әрбір 15-20 күн сайын жуып, шөптің 1 күндізгі тұндырмасымен су құйыңыз және бүркеңіз (1:3).

· Қара теңбелділік кезінде жапырақтарында үлкен қара дақтар пайда болады, одан кейін жапырақтар сарғыштанады және кебеді.
Бұтақтардан және топырақтан ауыратын жапырақтарды алып тастаңыз. Өсімдіктерді құрамында мыс және мырыш болатын препараттармен бүркіңіз

· Тот кезінде жапырақтардың кері бетінде сары-сарғылт төбешіктер пайда болады.
Вегетация аралығында ауру белгілері пайда болған кезде өсімдіктерді құрамында мыс және мырыш болатын препараттармен өңдеңіз

Бұл аурулардан ең жақсы қорғаныс маусым басталған кезде және алғашқы белгілер пайда болған кезде раушандарға арналған арнайы фунгицидпен бұтақтарды өңдеу болып табылады.

РАУШАНДАРДЫ ҚАРА КҮЙЕДЕН ҚОРҒАУ

Қара күйе раушандардың жас бұтақтарында көктемде орын алады
Профилактика үшін раушандарға арналған арнайы инсектицидпен
немесе қара күйеге қарсы инсектицидпен көктемнің басында бұтақты өңдеңіз. Өңдеуді әрбір үш апта сайын қайталаңыз.

6 Раушандарды қысқа жабу

Раушандар үшін қыс – алдағы жылда сәтті өсім мен гүлденуді анықтайтын жауапты аралық.

Мұны білген жөн

Раушандарды қысқа жабу үшін ешқандай жағдайда көңді, пішенді, сабанды, мүкті, ескі үгінділерді, әсіресе жапырақты жыныстарын (қайың, қандыағаш, терек) пайдалануға болмайды. Гүлдерге соның салдарынан өсімдік шіритін және өлетін дымқылдық секілді аяздар аса қорқынышты емес.

Раушандар үшін ең сенімдісі әуелі-құрғақ жабын болып табылады – тоқусыз бекітуші материалдан (мысалы, Спанбонд 60) жасалған қаңқалы үйшіктер. Қаңқа жер мұздағанға дейін қазанның басында раушанның үстінен орнатылады.

1. Бұтақтарды төменгі жапырақтардан босатыңыз, темірдің күкірт қышқылды тұзының 3%-дық ерітіндісімен өңдеңіз және топырақпен түптеңіз.
2. Егер ұзын бұтақтар қалған болса (мысалы, өрімдік раушандарда) бұтақтарды жинаңыз және оларды жерге келтіріңіз. Бұл жұмысты аяздарға дейін, бұтақтар икемділігінен айырылмағанға дейін жүргізу қажет, болмаса оларды сындырып алу мүмкін немесе оларда қыртыс тесілетін болады.
3. Алғашқы аяздар келіп түсуімен қалған жапырақтарды алып тастаңыз. Бұл өте маңызды, әйтпесе жапырақтары бар раушандар жабында жоғары ылғалдылықты қалыптастыра отырып және көгеріп кетуді өршіте отырып "демалуды" жалғастыратын болады.
4. Қаңқаға 1-2 қабатпен тоқусыз жабын материалын төсеңіз. Оның үстінен ішіне ылғалдың түсіп кетуін толығымен жою үшін қабықшаны тартыңыз, шеттерін бекітіңіз. Барлық құрылым қалың қар жабындысына төтеп беру үшін сенімді болуы тиіс.

АҒАШ ДІҢДІ РАУШАНДЫ ЖАБУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Ағаш діңді раушандарды қыста тік жағдайда қалдыруға болмайды. Оларды жерге келесі жолмен бүгу қажет:

1. Раушанның айналасындағы кеңістікті шіруге алып келуі мүмкін шөптен тазартыңыз.

2. Тамырлардың мойыны мен басын босата отырып, өсімдік негізінің айналасында топырақты қазып алыңыз.

3. Ағаштың діңін алып, негізгі иілуді тамырлардың есебінен қамтамасыз ете отырып, иілу жағына қарай ағаш діңін тартыңыз. Ағаштың діңін аязда бүгудің қажет жоқ, себебі өсідіктердің сынып қалу қауіпі ұлғаяды!

4. Ағаш қазықшалардың көмегімен иілуді белгілеп алыңыз.

5. Раушанның үстінен оны лапникпен үстінен жаба отырып ауа-құрғақ жабынды жабдықтаңыз.

Скачать pdf файлы

Клиентті қолдау